Na de oproep van het Israëlische leger om een miljoen Gazanen te evacueren vanuit het noorden, slaan sommigen op de vlucht. Hamas roept de inwoners van onder andere Gaza-stad te blijven. Burgers lijken wederom het slachtoffer te worden. ,,Ik zie mensen met matrassen sjouwen.”

Het afgelopen jaar beleefde Israël een grote interne crisis. Het land leek verdeelder dan ooit na de plannen van de ultrarechtse regering om de macht van het hooggerechtshof in te perken. De oorlog verandert dat. Massaal en eensgezind worden geld en goederen ingezameld voor soldaten.

Gaza ligt al dagen onder vuur. Hoewel Israël wraak wil nemen op Hamas, vallen er ook veel burgerslachtoffers in de dichtbevolkte Gazastrook. Vanuit het rampgebied vertelt mensenrechtenadvocaat Raji Sourani (69) dat hij nog nooit zo’n heftige oorlog heeft meegemaakt. ,,Na elke inslag denk je dat je er bent geweest.’

Minstens 250 jongeren kwamen zaterdagochtend om het leven bij het muziekfestival naast de Gazastrook. Ook voor het leven van dj Laor wordt gevreesd, zegt de van oorsprong Nederlandse Rachel Meijler (49). Haar aangetrouwde neef is een ‘lieve lange slungel’ van 20. Zijn tante is bang dat Hamas hem niet zal sparen.

In de oude havenstad Jaffa zijn de Arabische Israëliërs klaar met het voortdurende conflict tussen de Palestijnen en Israëliërs. Na de aanval van Hamas op Israël en de tegenreactie van het Israëlische leger in Gaza blijven de straten en de restaurants leeg in het Arabische gedeelte van Tel Aviv.

Zaterdagochtend opende de militante beweging Hamas de aanval op het zuiden van Israël, vanaf land, vanaf zee en vanuit de lucht. Van zuid tot noord blijven Israëliërs thuis en vrezen zij voor nog meer geweld. ,,Ik hoor ze buiten. Waar is het leger?”

Na de duizenden reservisten die afgelopen maand lieten weten niet meer inzetbaar te zijn voor het Israëlische leger, hebben nu ook meer dan tweehonderd middelbare scholieren kritiek op de juridische hervormingen. ,,We zullen weigeren een regering te dienen die het rechtssysteem ondermijnt.”

De ruk naar rechts in hun land is voor inwoners van Israël een reden om emigratie te overwegen. Vertrekken was juist lang een taboe. ,,Want mensen die weggaan, hebben het opgegeven.’’