Een economie in oorlogstijd functioneert niet optimaal, maar in eerdere conflicten tussen Israël en Hamas krabbelde die weer snel op. Nu het einde van de oorlog na meer dan zes weken nog niet nabij lijkt, kampt Israël ondertussen met grote personeelstekorten. Vooral in de landbouw is het gemis van de Thaise arbeider voelbaar.

De gebrekkige toevoer van voedsel naar de Gazastrook zorgt voor alarmerende geluiden bij humanitaire organisaties. Die spreken van een dreiging van een hongersnood. ,,We eten binnenkort misschien wel boombladeren. Er is niets meer over.”

De VN-organisatie voor Palestijnse vluchtelingen (UNRWA) zit in Gaza met de handen in het haar. Zij verloor al 103 medewerkers tijdens de oorlog tussen Israël en Hamas. Mensen, brandstof, geld: alles raakt op. ,,Al 67 gebouwen van ons zijn beschadigd”, zegt UNRWA-mediacoördinator Juliette Touma. ,,Dit is ongeëvenaard.”

In Noord-Israël nemen de gevechten tussen het Israëlische leger en het Libanese Hezbollah toe. Hoewel beide partijen weinig baat hebben bij een grote oorlog, vreest de bevolking voor escalatie. Velen vertrekken, een enkeling blijft. ,,Dit is behoorlijk eng”, vertelt kibboetsbewoner Boaz Shalgi.

Waar het vernietigen van Hamas in de eerste weken nog werd gezien als prioriteit in de Israëlische publieke opinie, klinken de belangen van de gijzelaars ook steeds luider, en daarbij wordt kritiek op de regering niet geschuwd. Om de gijzelaars kan inmiddels niemand heen in Israël. „Elke avond is hier een herdenkingsbijeenkomst.”

Het Arabische en het Hebreeuwse nieuws verslaan al bijna een maand de actualiteiten rond de oorlog tussen Hamas en Israël. Daarbij is maar weinig ruimte voor het verhaal van de andere partij. Toch is dit zorgwekkend voor beeldvorming van de oorlog. Specialisten uiten hun zorgen over de berichtgeving vanuit verschillende perspectieven. ,,Ik denk dat elk Israëlisch of Arabisch kanaal in normale tijden al meer bezig is met zijn eigen kant, maar dit zijn geen normale tijden.”

Nu de oorlog in Gaza voortduurt, lopen ook de spanningen op de Westelijke Jordaanoever verder op. Sinds 7 oktober vielen al tientallen doden in het gebied. De Palestijnse bewoners worden nog vaker aangevallen en verdreven door bewapende Israëlische kolonisten. Kolonist Akiva van Koningsveld en Palestijn Mounir Marjieh wonen er. ,,Ik ben ook bewapend, dat geeft een veiliger gevoel”, zegt Akiva.

Haar vriend en vader zijn nu meer dan drie weken gegijzeld in de Gazastrook, en toch denkt de 17-jarige Yuval daar niet te veel over na. Want als ze aan ze denkt, doet het pijn, vertelt de aangeslagen vriendin van de Nederlandse Ofir Engel. ,,Wij willen onze geliefden terug, en daar hebben we de hulp van heel de wereld bij nodig.”

Weinig conflicten wekken zoveel verbale botsingen op als de strijd tussen Israël en Palestina. Bijna alles daaraan is zwartwit, ook nu weer in de jongste de Gazaoorlog. „Als je geen empathie kunt opbrengen voor de andere kant, dan is het lastig om uiteindelijk concessies te doen.”

Zaterdag en zondag zijn door Defensie nog Nederlanders geëvacueerd vanuit het in oorlog verkerende Israël. Passagiers zijn blij dat zij veilig naar Nederland kunnen, maar vrezen tegelijk een grootschalige oorlog in het heilige land. Correspondent Gilad Perez reisde mee. ,,Uiteindelijk wil je terug, maar dit kan jaren duren.”