De gebrekkige toevoer van voedsel naar de Gazastrook zorgt voor alarmerende geluiden bij humanitaire organisaties. Die spreken van een dreiging van een hongersnood. ,,We eten binnenkort misschien wel boombladeren. Er is niets meer over.”
Met de sluiting van de laatste bakkerij van het Wereldvoedselprogramma (WFP) nemen de zorgen toe over het gebrek aan eten en drinken in Gaza. De inwoners moeten het hebben van de karige voorraad die de dichtbevolkte strook nog binnenkomt. ,,De Palestijnen worden elke dag wanhopiger in hun zoektocht naar brood en ander essentieel voedsel”, zegt Abeer Etefa van het WFP.
Veel Palestijnen gebruiken inmiddels hout van bomen om te koken of om brood mee te maken, als vervanging voor de schaarse brandstof. Meelzakken die ze daarvoor gebruiken worden inmiddels tegen hoge prijzen verkocht. Daarnaast kan de graanvoorraad nog maar minder dan een week voorzien van tarwemeel, hoewel dit gegeven weinig zegt omdat ook de laatste tarwemolen is gestopt met werken.
De VN zegt dat de burgers van Gaza geconfronteerd worden met de ‘onmiddellijke mogelijkheid’ van een hongersnood.
Markten ingestort
Volgens Etefa werken de bestaande voedselsystemen niet meer. ,,Markten zijn ingestort, vissers kunnen de zee niet op en boeren kunnen hun boerderijen niet bereiken.’’ Hiermee zou de voedselproductie in Gaza bijna volledig tot stilstand zijn gekomen. Op dit moment zijn de opties beperkt tot blikvoeding, en ook brood is een ‘zeldzame luxe’.
Lege schappen en koelkasten zijn een normaal verschijnsel geworden in supermarkten in Khan Younis, in het zuiden van Gaza. Supermarkteigenaar Hassan Abu Shahab noemt de situatie tegen persbureau Reuters ‘catastrofaal’. ,,We eten binnenkort misschien wel boombladeren. Er is niets meer over.”
Hij ontvangt nauwelijks leveringen om voorraden mee aan te vullen. ,,Voor de oorlog kwamen er zo’n vijfhonderd zendingen van goederen, vandaag de dag komen er maar enkele binnen, met alleen maar medische benodigdheden”.
Telefoonverbinding
Verschillende bakkerijen en supermarkten zijn niet in staat om de telefoon op te nemen. Ook ligt de telecommunicatie regelmatig eruit in de Gazastrook, waardoor contact met Gazanen lastig blijft.
Het Arabische Al Jazeera heeft wel journalisten die in Gaza verhalen ophalen bij inwoners. Zo sprak de zender met Samar Rabie, die zich afvraagt hoe ze de vijftien mensen die bij haar wonen gaat voeden. ,,Ik ging naar een van de winkelcentra om wat dingen te kopen, maar ik vond niets”, zegt de 28-jarige. Door het gebrek aan brood zijn de familie en vrienden aangewezen op het koken van pasta en rijst, maar ook daarvan droogt de voorraad snel op.
Via een telefoonverbinding van het WFP en de VN-vluchtelingenorganisatie UNRWA zijn al meer dan 40.000 oproepen geregistreerd van mensen die zeggen geen eten te hebben. Mensen bellen over het gebrek aan gas om te koken of dat er geen schoon water beschikbaar is.
Diarree en huidinfecties
Volgens het OCHA, een VN-bureau voor humanitaire aangelegenheden, zijn er ook aanwijzingen voor ‘negatieve overlevingsmechanismen’ als gevolg van voedselschaarste. Mensen nemen naar verluidt hun toevlucht tot ongezond voedsel, zoals het eten van rauwe uien en ongekookte aubergines. Gevallen van diarree en huidinfecties zoals schurft nemen sterk toe.
Hulpvrachtwagens druppelen inmiddels Gaza binnen, maar volgens het WFP kunnen de kleine hoeveelheden eten en drinken die over de grens komen, nauwelijks worden vervoerd naar de plaats waar ze heen moeten. Dit omdat de wegen beschadigd zijn of vanwege het tekort aan brandstof.
Israël heeft inmiddels laten weten dat het twee vrachtwagens met brandstof per dag gaat toelaten. Maar dat is niet genoeg, volgens het UNRWA: ,,Na lange weken van vertraging keurden de Israëlische autoriteiten slechts de helft van de dagelijkse minimumbehoeften aan brandstof voor humanitaire operaties in Gaza goed.”
Internationale steun
In Israël werd woedend gereageerd op het besluit om brandstof tot de Gazastrook toe te laten. Maar volgens premier Benjamin Netanyahu is het toelaten van humanitaire hulp belangrijk voor de oorlog tegen Hamas, omdat er anders minder internationale steun is voor de Israëlische militaire operatie.
Etefa van het WFP roept op tot meer hulpleveranties. ,,Ook moeten we toegang hebben tot meerdere grensovergangen, niet alleen die van Rafah. We moeten ervoor zorgen dat humanitaire hulpverleners veilig toegang hebben om de hulp uit te delen en dat de burgers veilig toegang hebben tot deze hulp.”
Rabie vreest wat komen gaat. ,,Ik maak me gewoon zorgen over hoe we elkaar na twee of drie dagen zullen voeden, en waar we van zullen leven in deze moeilijke dagen die ons steeds meer verstikken.”