In Israëlische media gingen de beschuldigingen aan het adres van UNRWA al langer rond. Zo zou een van de vrijgelaten gijzelaars hebben onthuld dat hij bijna vijftig dagen op een zolder werd vastgehouden door een leraar van UNRWA. Het verhaal werd op X gepubliceerd door de Israëlische journalist Almog Boker.

De organisatie van de Verenigde Naties voor hulpverlening aan Palestijnse vluchtelingen in het Nabije Oosten werd in 1949 opgericht voor de meer dan 700.000 Palestijnse ontheemden na de oorlog van 1948. Alleen al in de Gazastrook telt de organisatie 13.000 medewerkers. Ook in Libanon, Syrië en Jordanië helpt UNRWA miljoenen Palestijnen. De UNRWA verstrekt humanitaire hulp, onderwijs en gezondheidszorg. Dat doet zij ook nu tijdens de Israëlische aanval op Gaza, die volgde op de Hamas-aanval van 7 oktober. Bij die aanvallen van Israël zijn volgens de Hamas-gelieerde autoriteiten meer dan 25.000 Palestijnen omgekomen, onder wie 152 medewerkers van UNRWA.

Volgens UNRWA-baas Philippe Lazzarini is het stopzetten van de financiering een ramp. ,,Deze beslissingen vormen een bedreiging voor ons lopende humanitaire werk in de hele regio, inclusief en vooral in de Gazastrook’’, zei hij zaterdag. Een dag eerder had hij voor het eerst maatregelen genomen na de beschuldigingen van Israël. Elke medewerker van UNRWA, vooral leraren die vallen onder het personeelsbestand, die betrokken was bij terreurdaden zal volgens de VN-hulporganisatie ter verantwoording worden geroepen, onder meer via strafrechtelijke vervolging. „Ik heb het besluit genomen om de contracten van deze personeelsleden onmiddellijk te beëindigen en een onderzoek te starten om zo snel mogelijk de waarheid vast te stellen”, stelde Lazzarini.

Voor een tiental landen bleek die eerste stap van UNRWA niet genoeg. ,,Deze beschuldigingen zijn te ernstig”, zei demissionair minister Geoffrey van Leeuwen (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking). ,,We moeten nu eerst precies weten wat er uit het onderzoek komt en welke stappen de Verenigde Naties nemen. Nederland zal via andere wegen humanitaire hulp blijven bieden aan de burgerbevolking in Gaza.”

Het stopzetten van de gelden vergroot de problemen bij UNRWA. De hulporganisatie had al problemen met de betaling van de salarissen van UNRWA-personeel. De hulporganisatie had urgent 80 miljoen dollar nodig. Bijna alle financiering van het agentschap komt uit donaties van onder meer de Verenigde Staten, die vrijdag als eerste aankondigde te stoppen met de financiering, en de Europese Unie. UNRWA wil haar hulpverlening blijven doorzetten na de oorlog, maar dat kost geld dat nu snel opraakt.

António Guterres, secretaris-generaal van de Verenigde Naties, heeft gisteren regeringen wereldwijd opgeroepen de UNRWA te blijven steunen, zodat de activiteiten van de organisatie niet stil komen te liggen. Ook Lazzarini wijst erop dat het collectief niet gestraft mag worden door fouten van individuen. „Ik dring er bij landen die hun financiering hebben opgeschort op aan om hun beslissingen te heroverwegen voordat de UNRWA gedwongen wordt haar humanitaire respons op te schorten. De levens van de mensen in Gaza zijn afhankelijk van deze steun, en dat geldt ook voor de regionale stabiliteit.”

In Israël zijn de nieuwste aantijgingen vooral een bevestiging van wat meerdere Israëli’s al langer zeggen over de hulporganisatie. Israël roept andere landen op om mee te doen met het stopzetten van de financiering. „UNRWA moet bij de wederopbouw van Gaza worden vervangen door organisaties die zich inzetten voor echte vrede en ontwikkeling”, reageerde Yisrael Katz, de Israëlische minister van Buitenlandse Zaken.