Gebrek Aan arbeiders In Israël Raakt Vooral De Landbouw
Een economie in oorlogstijd functioneert niet optimaal, maar in eerdere conflicten tussen Israël en Hamas krabbelde die weer snel op. Nu het einde van de oorlog na meer dan zes weken nog niet nabij lijkt, kampt Israël ondertussen met grote personeelstekorten. Vooral in de landbouw is het gemis van de Thaise arbeider voelbaar.
,,Ik was de eerste die werd neergeschoten in mijn knie. Ik dacht dat ik met stenen werd geraakt”, zegt Katchakorn Pudtason, een Thaise landarbeider die gewond raakte op 7 oktober. Pudtason kan het nog navertellen, maar voor 34 van zijn landgenoten werd de aanslag van Hamas fataal. 25 andere Thaise arbeiders werden die dag ontvoerd.
Het zorgde voor een grote schrok onder de Thaise gemeenschap in Israël. Voor de oorlog werd het werk op het land vooral uitgevoerd door 30.000 Thaise arbeidskrachten. In de nasleep van de aanval keerden er minstens 7.000 terug naar hun thuisland op aandringen van de Thaise overheid, die voor financiële compensatie zorgt.
Vier van Pudtasons collega’s raakten op 7 oktober gewond, vertelt hij tegen een groep journalisten op het vliegveld in Bangkok. ,,De geweerschoten waren constant, het is niets zoals in de films. De schoten regenden op ons neer, alsof ze ons in stukken wilden scheuren.”
Landarbeiders
Hoe erg de getuigenissen ook zijn, Israël wil het liefst dat de Thai blijven werken op het land. ,,De Israëlische landbouw verkeert in de grootste crisis sinds de oprichting van de staat in 1948”, liet het ministerie van Landbouw weten. Sinds het begin van de oorlog bestaat een tekort van minstens 15.000 arbeidskrachten.
Naast de duizenden Thaise arbeiders werkten ook 9.000 Palestijnen op het land. Die zijn vanwege ingetrokken vergunningen niet meer welkom. Shlomi Kofman, adjunct-president van de Innovatie Autoriteit, ziet dat de landbouwsector hard is geraakt. ,,Maar”, zegt hij, ,,je ziet dat de Israëlische bevolking te hulp schiet. Mensen helpen om het fruit te plukken bij de kibboetsen, maar steunen de boeren ook financieel door meer producten te kopen.”
In heel Israël worden campagnes op touw gezet om de boeren te helpen. De overheid wil landarbeiders aantrekken met de belofte van hogere lonen. Maar ook vrijwilligers doen mee en plukken deze dagen de avocado’s op het land.
Drukke dagen
Buiten de landbouwsector zijn er ook personeelstekorten. De Israëliërs die het werk weer oppakken, hebben te maken met drukke dagen op kantoor. Sommige bedrijven moeten een groot deel van het personeel missen vanwege de oorlog. Zo kost het wegblijven van honderdduizenden arbeiders de economie naar schatting 2,3 miljard Sjekel (600 miljoen euro) per week, rekende de Israëlische centrale bank uit.
Dat het toerisme platligt en ook de import minder is dan normaal, mag geen verrassing heten. Maar deze oorlog onderscheidt zich vooral door het gebrek aan personeel. Bedrijven hebben grote tekorten, na de evacuatie van Israëlische steden en de dienstoproep van het Israëlische leger. Meer dan 200.000 mensen zijn ontheemd geraakt uit gemeenschappen langs de zuidelijke en noordelijke grenzen. Het Israëlische leger heeft ruim 300.000 reservisten opgeroepen om zich bij de strijd aan te sluiten. Deze situatie zorgt nog altijd voor de sluiting van de universiteiten.
Weerstand
Het Israëlische ministerie van Financiën hoopt met een economisch hulpplan bedrijven die door de oorlog zijn getroffen te helpen. Maar dat dreigt voor een aantal ‘beginnende bedrijven’ niet te helpen, zo voorspelde de CEO van de Israëlische Innovatie Autoriteit. Maar Shlomi Kofman heeft vertrouwen in de Israëlische economie. ,,In de eerste weken van de oorlog was er veel onzekerheid. Maar wat we over de afgelopen twee decennia hebben gezien is dat de Israëlische economie ook veel weerstand heeft en uiteindelijk weer opkrabbelt.”
De economie herstelde zich inderdaad na eerdere oorlogen met Hamas, maar deze ronde duurt nu al veel langer dan de laatste oorlogen. Dit komt vooral omdat het Israëlische leger heeft verklaard om een einde te maken aan de heerschappij van Hamas. Daarnaast kost het nog altijd man en macht om gijzelaars te bevrijden. De duur van het conflict bepaalt ook de mate van herstel, zeggen experts.
Inmiddels zijn in Tel Aviv supermarkten weer gevuld, ogen de cafés volgepakt en rijden bussen in de reguliere dienstregeling. Maar hoewel Israëli’s het normale leven weer enigszins proberen op te pakken, blijft de oorlog goed voelbaar op straat. Al is het maar vanwege het luchtalarm, de flyers van de gijzelaars en de vele (zwaar)bewapende agenten en burgers. De Thaise landarbeiders die wel in Israël zijn gebleven werken weer of verblijven in hotels, om nog even bij te komen van de schrik.